การประเมินหลักฐานทางประวัติศาสตร์ คือ การตรวจสอบหลักฐานและข้อมูลในหลักฐานเหล่านั้นว่า
มีความน่าเชื่อถือหรือไม่ ประกอบด้วยการวิพากษ์หลักฐานและวิพากษ์ข้อมูล โดยขั้นตอนทั้งสองจะกระทำควบคู่กันไป
เนื่องจากการตรวจสอบหลักฐานต้องพิจารณาจากเนื้อหา หรือข้อมูลภายในหลักฐานนั้น และในการวิพากษ์ข้อมูลต้องอาศัยรูปลักษณะของหลักฐานภายนอกประกอบด้วยการวิพากษ์หลักฐานหรือวิพากษ์ภายนอก
การวิพากษ์หลักฐาน (external criticism) คือ การพิจารณาตรวจสอบหลักฐานที่คัดเลือกไว้แต่ละชิ้นว่มีความน่าเชื่อถือเพียงใด
แต่เป็นเพียงการประเมินตัวหลักฐาน มิได้มุ่งที่ข้อมูลในหลักฐาน ดังนั้นขั้นตอนนี้เป็นการสกัดหลักฐานที่ไม่น่าเชื่อถือออกำไป
การวิพากษ์ข้อมูล หรือวิพากษ์ภายใน
การวิพากษ์ข้อมูล (internal criticism) คือ การพิจารณาเนื้อหาหรือความหมายที่แสดงออกในหลักฐาน
เพื่อประเมินว่า น่าเชื่อถือเพียงใด โดยเน้นถึงความถูกต้อง คุณค่า ตลอดจนความหมายที่แท้จริง
ซึ่งนับว่ามีความสำคัญ ต่อการประเมินหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร เพราะข้อมูลมรเอกสารมีทั้งที่คลาดเคลื่อน
และมีอคติของผู้บันทึกแฝงอยู่ หากนักประวัติศาสตร์ละเลยการวิพากษ์ข้อมูล ผลที่ได้ออกมาอาจจะผิดพลาดจากความเป็นจริงได้
อ้างอิง หนังสือประวัติศาสตร์สากล
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น